کیت جراحی

کیت جراحی ایمپلنت چیست؟ انواع و اجزای آن

کیت جراحی ایمپلنت دندانی مجموعه ای از ابزار های طراحی شده ای هستند که توسط دندانپزشکان هنگام قرار دادن ریشه ایمپلنت های دندانی که برای حمایت از پروتزهای دندانی مانند تاج، بریج یا پروتز در استخوان فک قرار می گیرد، استفاده می شود.

کیت جراجی بسته به شرکت تولید کننده آن و نوع استفاده از آن انواع مختلفی از ابزار را در خود جای می دهد. به طور معمول هر کیت از چهار دسته از قطعات اصلی تشکیل شده است که شامل موارد زیر است:

۱- مجموعه دریل های کیت جراحی

این دریل ها به طور معمول با طول و قطر های مختلف در ست جراحی وجود دارند. مدل طراحی این دریل ها نیز متناسب با مدل و فرم فیکسچر های همان ست است.

سرعت چرخش دریل های کیت جراحی در زمان دریلینگ استخوان متفاوت است. سرعت چرخش این دریل ها معمولا بین 300 تا 1200 دور در هر دقیقه است. لازم است بر اساس دستور العمل کمپانی تولید کننده دریل ها این مقدار بر روی موتور جراحی تنظیم شود. البته باید بدانیم سرعت دریلینگ معمولا با توجه به تشخیص جراح در ارتباط با شرایط استخوانی بیمار تعیین می شود اما لازم است به دستور کارخانه سازنده نیز توجه شود.

استاپر ثابت و استاپر متحرک در کیت جراحی ایمپلنت

دریل های کیت های جراحی ایمپلنت معمولا یا دارای استاپر ثابت روی هر دریل هستند و یا دارای علامت های چاپ شده، جهت نشان دادن عمق حفره استخوانی در زمان دریلینگ، هستند.

دریل استاپر ثابت به ازای هر قطر و هر ارتفاع یک عدد دریل مخصوص در کیت جراحی ایمپلنت دارد. داشتن بخش انتهایی دریل باعث می شود دریل بیشتر از عمق مشخص وارد استخوان فک نشود و این ویژگی در زمان جراحی اطمینان بیشتری را به دندانپزشک می دهد.

در دریل هایی که علامت خطی دارند، عمق دریلینگ توسط دندانپزشک به صورت چشمی در هنگام جراحی تشخیص داده می شود. در بعضی سیستم ها نیز استاپر متحرک وجود دارد که به دریل بدون استاپر متصل می شود و متناسب با ارتفاع آن استاپر، استفاده می شود.

عمر دریل کیت جراحی ایمپلنت

عمر این دریل ها حدودا بین 80 تا 200 بار استفاده می باشد؛ که این مقدار بسته به متریال مورد استفاده و کیفیت ساخت آن ها متفاوت است. معمولا هر کمپانی مقداری برای استفاده از دریل ها پیشنهاد می دهد که پیشنهاد آن ها معمولا بین 80 تا 100 بار استفاده برای هر دریل می باشد.

اقدامات ایریگیشن هنگام دریلینگ

جهت جلوگیری از داغ شدن و یا سوختگی استخوان در هنگام دریلینگ ،در محل دریلینگ آبرسانی (ایریگیشن) به استخوان و دریل توسط موتور جراحی ایمپلنت انجام می شود. کیت جراحی برخی از کمپانی ها دارای پروتکل دریلینگ با دور کمتر (بین 20 تا 50 دور در دقیقه) بدون نیاز به ایریگیشن، برای برداشتن استخوان اتوگرفت می باشد.

اینترنال ایریگیشن و اکسترنال ایریگیشن

اکسترنال ایریگیشن معمول ترین نوع آبرسانی است و در آن سرم شستشو از طریق شلنگ جراحی و پلمپ موتور جراحی از خارج بر روی دریل پاشیده می شود. در زمان هایی که دریل داخل استخوان قرار دارد امکان دارد اکسترنال ایگریشن یا پاشیدن آب از خارج، به طور کامل سطح دریل را پوشش ندهد. بعضی از کمپانی های سازنده کیت جراحی در داخل دریل کیت جراحی خود مجاری خاصی را تعبیه نموده اند که این امکان را فراهم می کند که سرم از داخل دریل عبور کرده و از داخل آبرسانی و خنک سازی را انجام شود که این همان اینترنال ایگریشن است.

انواع دیگر دریل ها

دریل های دیگری نیز در انواع کیت جراحی وجود دارد که گاهی کمک زیادی به فرآیند جراحی می کنند؛ این دریل ها عبارتند است:

دریل لیندرمن: برای برداشتن مناسب استخوان و اصلاح مسیر دریلینگ اولیه

دریل تیشو پانچ: برای برداشتن بافت لثه در جراحی های فلپ لس

دریل ترفاین: برای برداشتن کامل استخوان به صورت بلاک استخوانی کامل

دریل(فرز) رند: برای هموار کردن سطح استخوان ها در ریج هایی که هم تراز نیستند

دریل تپینگ: برای ایجاد شیار در استخوان در سیستم های غیر سلف تپ

۲- درایورها یا آچارهای مخصوص

به طور معمول دو نوع درایور داخل کیت جراحی وجود دارد. درایورهای باز و بسته کردن قطعات پروتزی و درایورهای جاگذاری فیکسچر. به طور معمول هر دو نوع درایور دارای دو حالت ارتفاع بلند و ارتفاع کوتاه است. همچنین درایورها معمولا دارای دو نوع اتصال به آنگل و اتصال به رچت می باشند.

۳- رچت

رچت ابزاری در کیت جراحی ایمپلنت است که برای استفاده از درایورهای مخصوص استفاده می شود. با اتصال درایورهای پروتز و درایورهای فیکسچر به رچت می‌ توان تورک بیشتر و در جهت مناسب تر برای باز و بسته شدن قطعات اعمال کرد. نکته اصلی رچت ها آن است که مانند آچار بکس هستند و از یک طرف اعمال تورک کرده و در خلاف آن جهت خلاص حرکت میکنند؛ در این صورت بعد از هر حرکت نیاز به خارج کردن رچت و جایگذاری مجدد آن نیست.

به طور معمول رچت ها در دو نوع ساده یا تورک رنچ موجود هستند. در رچت های ساده جایی برای نشان داده شدن میزان تورک وارده وجود ندارد. اما در رچت های تورک رنچ میزان تورک اعمال شده توسط دسته کناری آن مشخص می شود. برخی از رچت های تورک رنچ دارای درجه قابل تنظیم هستند که می‌توان با تعیین تورک مشخص، به آن بیش از حد تورک وارد نشود؛ به این صورت که رچت آن را رد کرده و اجازه اعمال تورک بیشتر را نمی دهد.

۴- قطعات کمکی و راهنما

قطعات دیگری که در کیت جراحی ایمپلنت وجود دارد معمولا به عنوان راهنما برای جراحی مورد استفاده قرار می گیرند. این قطعات شامل موارد زیر می شود:

پین های توازی: که با نام Parallel Pin شناخته می شوند و همچنین کاربرد آن ها که بررسی جهت قرارگیری فیکسچر درون استخوان، قبل از جایگذاری فیکسچر، است. نوع دیگر این پین های توازی که با نام Path Finder شناخته می شوند برای وقتی کاربرد دارد که فیکسچر در داخل استخوان جایگذاری شده و پزشک می خواهد جهت و توازی آن را با سایر دندان ها یا سایر ایمپلنت ها بسنجد.

پین یا گیج عمق سنج: این قطعات یا به صورت گیج های مدرج که از یک طرف وارد حفره استخوان می شود وجود دارند و یا اینکه به صورت پین های درجه دار برای قرار گرفتن در حفره دریل شده در کیت، وجود دارند. کار این قطعه اطمینان حاصل کردن از عمق حفره قبل از جایگذاری ایمپلنت می باشد.

دریل اکستنشن: این قطعه در مواقعی استفاده می شود که دریلی که در آنگل ایمپلنت از آن استفاده شده دارای ارتفاع کمی باشد و به دندان های کناری برخورد کند. دریل اکستنشن باعث می شود طول دریل افزایش پیدا کند؛ این ویژگی به خصوص در دندان هایی که ارتفاع دندان بیشتر است، مثل دندان های قدامی استفاده زیادی دارد و بدون آن ها ممکن است فرآیند دریلینگ به صورت کامل انجام نشود.

گوده تیتانیومی: در برخی از کیت های جراحی، گوده کوچکی از جنس تیتانیوم نیز وجود دارد. گوده تیتانیومی امکان مخلوط و آماده کردن بایومتریال (پودر استخوان و ممبرین) در هنگام جراحی ایمپلنت را فراهم می کند، زیرا که در موارد خاص نیاز است فیکسچر بعد از بیرون آمدن از ویال مخصوص و قبل از جایگذاری در جایی گذاشته شود. دلیل این امر این است که بدنه خارجی فیکسچری که از ویال خارج شده، نباید با هیچ نوع فلزی به جز فلز تیتانیوم در تماس قرار گیرد.

هر کیت جراحی و هر سیستم ایمپلنتی ممکن است بنا به دلایل زیادی بعضی از این قطعات و امکانات را داشته باشد و بعضی از آن ها را نداشته باشد. هر جراح دندانپزشک مطابق با نیاز و صلاح خود بررسی می کند که کدام یک از این قطعات و امکانات برایش مهمتر و کدام یک از اهمیت کمتری برخوردار است.