ایمپلنت های دندانی روشی محبوب، موثر و نسبتا جدید برای جایگزینی دندان های از دست رفته هستند. کاشت ایمپلنت در فک نیازمند قطعات و اجزای خاصی است که این قطعات به عنوان یک دندان کامل در فک قرار می گیرد و همچنین شامل تجهیزات ایمپلنت است که برای قرارگیری این دندان مصنوعی در دهان به کار می روند. بیایید در این مقاله نگاهی به قطعات و اجزای ایمپلنت های دندانی بیاندازیم تا ببینیم چرا ایمپلنت برای بیماران تا این اندازه مفید است، برای جایگذاری یک ایمپلنت از چه ابزارهایی استفاده می شود و به طور کلی تجهیزات ایمپلنت شامل چه ابزارهایی است.
اجزای ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندانی از سه قسمت تشکیل شده است؛ این سه قسمت عبارتند از فیکسچر ایمپلنت، اباتمنت و تاج ایمپلنت. فیکسچرها و اباتمنت های ایمپلنت اغلب از فلز ساخته می شوند، در حالی که روکش ها در طیف وسیعی از مواد وجود دارند و هر یک مزیت های مخصوص به خود را دارند.
۱- فیکسچر ایمپلنت دندان
فیکسچر ایمپلنت یک میله فلزی به شکل پیچ است که در استخوان فک قرار داده می شود تا به عنوان جایگزینی برای ریشه دندان عمل کند. معمولاً از تیتانیوم ساخته شده است و ماده ای زیست سازگار است که به خوبی با استخوان ترکیب می شود. در برخی موارد برای ساخت فیکسچر از ماده زیرکونیا استفاده می شود؛ برای مثال برای بیمارانی که ممکن است به تیتانیوم حساسیت داشته باشند.
۲- اباتمنت ایمپلنت دندان
اباتمنت یک قطعه اتصال دهنده کوچک است که به فیکسچر ایمپلنت متصل می شود و در واقع پایه ای برای قرار دادن تاج ایمپلنت را فراهم می کند. اباتمنت ها می توانند از مواد مختلفی ساخته شوند که بیشتر آنها از جنس تیتانیوم و زیرکونیا هستند. انواع مختلفی از تکیه گاه وجود دارد که شامل اباتمنت اسکرو، هیلینگ اباتمنت، اباتمنت سفارشی و… می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند.
۳- تاج ایمپلنت دندان
تاج ایمپلنت قسمت قابل مشاهده ایمپلنت دندان است. روکش ها برای جایگزینی دندان های تکی استفاده می شوند و در صورت نیاز به کارهای گسترده تر از سایر انواع ایمپلنت دندان استفاده می شود. از بریج برای جایگزینی چندین دندان و از پروتز برای جایگزینی تمام دندان های قوس دندانی استفاده می شود. روکش های ایمپلنت را می توان از مواد مختلفی از جمله زیرکونیا، فلز، چینی ذوب شده با فلز (PFM) و سرامیک هایی مانند دی سیلیکات لیتیوم (eMax) ساخت. تاج گران ترین قسمت ایمپلنت دندان است.
ضروری ترین تجهیزات ایمپلنت
تجهیز کردن یک کلینیک تازه یا جایگزین کردن تجهیزات ایمپلنت نو بجای تجهیزات قدیمی کلینیک، نیازمند شناسایی تجهیزات ایمپلنت ضروری و مهم است. در این قسمت از مقاله ما طیف گسترده ای از تجهیزات ایمپلنت را به شما معرفی خواهیم کرد.
۱- درایور های ترمیمی: درایور های ایمپلنت برای قرار دادن و برداشتن پروتزهای ایمپلنت دندان در طول جراحی اولیه و برای نگهداری و ترمیم استفاده می شوند.
۲- پروب های پریودنتال: این ابزار یکی از تجهیزات ضروری ایمپلنت است که برای ارزیابی بافت های پریودنتال استفاده می شود. پروب های علامت گذاری شده همچنین می توانند برای اندازه گیری در موارد خاص مانند بررسی فاصله بین ایمپلنت ها و اباتمنت ها یا تایید عمق بافت استفاده شوند.
۳- دریل و فرز: دریل و فرز از تجهیزات ایمپلنت هستند که برای ایجاد استئوتومی برای کاشت ایمپلنت دندان مورد استفاده قرار می گیرند. آنها همچنین می توانند در موارد خاصی مانند برداشتن ایمپلنت ها یا پیچ های شکسته استفاده شوند.
۴- استاپر دریل ها: حفاری ایمن تر استخوان فک نیاز به استفاده از این نوع دریل دارد. این دریل ها به بیت ها متصل می شوند تا عمق استئوتومی را محدود کنند و ایمنی بیمار و کاشت موفقیت آمیز ایمپلنت را تضمین کنند.
۵- پریوتوم ها: برای جدا کردن دندان از بافت های کناری و لثه از پریوتوم استفاده می شود. طیف گسترده ای از پریوتوم ها برای جراحی های دندانپزشکی عمومی و ایمپلنت وجود دارند. این ابزار از جنس استیل ضدزنگ ساخته شده و قابلیت اتوکلاو دارد. انواع پریوتوم ها عبارت‌اند از: پریوتوم پیچی مینی، پریوتوم پیچی بزرگ، پریوتوم تکسر سرصاف و سرکج، پریوتوم دوسر با روکش تیتانیومی یا پلاسما، پریوتوم یکسر، پریوتوم فلکسیبل سرکج، چکش ایمپلنت
۶- پیچ ها و چسب های ثابت: پیچ ها و چسب های ثابت برای محکم کردن و تثبیت غشاها و مسدود کردن استخوان استفاده می شوند. آنها برای فرآیند پیوند قبل از کاشت ایمپلنت ضروری هستند.
۷- کیت خارج کننده ایمپلنت: بسته به نیاز جراحی، از کیت های خارج کننده برای برداشتن اجزای ایمپلنت و پست های ایمپلنت استفاده می شود. این کیت ها می توانند شامل فرز ترفاین، ترفاین فنری گایددار (Easy Remover)، خارج کننده ایمپلنت، آداپتور دستی و فورسپس ایمپلنت باشند.
۸- هموستات ها: موادی طراحی شده برای کنترل خونریزی در حین جراحی هستند. طیف گسترده ای از هموستات ها وجود دارد که خونریزی رگ های خونی را در طی مراحل کاشت محدود می کنند.
۹- فرز استخوان: استخوان برداشت شده در طول جراحی ایمپلنت دندانی را می توان پردازش کرد و برای پیوند، مجددا استفاده کرد. فرزهای استخوان، می توانند استخوان را به تراشه های آماده برای استفاده در محل ایمپلنت تبدیل کنند.
۱۰- آچار ترکمتر یا آچار گشتاور دندانی: یک آچار گشتاور قابل اعتماد می تواند در کاشت ایمپلنت، برای قرار دادن اباتمنت و نیز برای برداشتن اباتمنت استفاده شود.
۱۱- فورسپس: فورسپس (forceps) یا همان انبر ابزاری است که برای گرفتن یا نگه داشتن اشیاء به کار گرفته می شود.
۱۲- الواتور (Elevator): از تجهیزات دندانپزشکی و همراه همیشگی فورسپس است. برای کشیدن دندان و خارج کردن آن از حفره فک گاه لازم است که از الواتور استفاده شود. این ابزار با لق کردن (لوکسه کردن) دندان فضای اطراف آن را باز می کند و در نتیجه راه را برای ورود فورسپس برای کشیدن دندان باز می کند.
۱۳- هندپیس ایمپلنت: هندپیس از تجهیزات ایمپلنت و ابزاری برقی برای قرار دادن ایمپلنت و اباتمنت است که راحتی بیشتری نسبت به آچارهای گشتاور ارائه می دهد.
۱۴- رترکتور ها: رترکتور ابزاری است که به کنار زدن زبان، گونه ها و لب ها در محل جراحی کمک می کند تا جراح حداکثر دید و دسترسی را به محل جراحی داشته باشد. طیف وسیعی از رترکتورها در تجهیزات ایمپلنت دندانی وجود دارند.
۱۵- نیدل هولدر: بخیه زدن با نگهدارنده های سوزن آسان تر می شود. نیدل هولدر جهت گرفتن سوزن برای بخیه زدن است. جنس سر نیدل هولدر از تنگستن می باشد. سوزن گیر در سایز های مختلف و با جنس استیل عرضه می گردد.
۱۶- قیچی پریودنتال: این ابزار برای کوتاه کردن سریع و موثر بافت، در طیف وسیعی از جراحی ها، از جمله جراحی ایمپلنت می باشد.
۱۷- استوتوم: این ابزار توسط پزشک ایمپلنت شما برای برش استخوان و شکل دهی به آن استفاده می شود. استوتوم مناسب ترین و سخت ترین ابزار برای تراشیدن استخوان دندان ها است. انواع استوتوم عبارت‌اند از: استوتوم سرصاف، استوتوم سرکج و استوتوم صاف ۲.۸
۱۸- ابزارهای تعیین موقعیت ایمپلنت دندانی: با استفاده از ابزارهای مناسب، قرار دادن ایمپلنت ها به راحتی امکان پذیر است تا فضای کافی بین ایمپلنت ها و اباتمنت ها حفظ شود.
۱۹- بن اکسپندر: از این ابزار جهت فشرده ساختن و افزایش سطح مقطع محل کاشت ایمپلنت استفاده می شود. بن اکسپندرها همانند ابزار استوتوم انواع مختلف و سری های متفاوتی دارند. انواع بن اسکپندر عبارت اند از: بن اکسپندر سرکج ۲.۸، بن اکسپندر سرصاف ۲.۸
۲۰- سینوس لیفت: یکی از ضروری ترین تجهیزات ایمپلنت، ابزار سینوس لیفت است. این ابزار بر اساس نوع جراحی در سایزهای مختلف تولید شده و مورد استفاده قرار می گیرد.
۲۱- چکش های دندانپزشکی: این ابزار برای ضربه زدن به دندان ها و تکه کردن آن ها و یا فرم دادن به استخوان استفاده می شود. این ابزار در دو نوع چکش با بدنه استیل و تفلون در بازار موجود است.
۲۲- رانژور: به منظور از بین بردن تیزی لبه استخوان یا نسج استفاده می شود. به علاوه این ابزار برای برداشتن مواد نرم باقی مانده در اطراف استخوان کشیده شده نیز مناسب است. رانژور دبل اکشن سرصاف و سرکج، رانژور ظریف و رانژور فریدمن از انواع آن است.
جنس تجهیزات ایمپلنت
تجهیزات ایمپلنت اغلب از جنس استنلس استیل بادوام و فولاد ضد زنگ استاندارد صنعتی هستند. علاوه بر تجهیزات ایمپلنت برای ساخت طیف وسیعی از ابزارهای جراحی نیز از این فلز استفاده می شود. فولاد ضد زنگ خواص شیمیایی کروم، نیکل و مولیبدن را برای مقاومت در برابر خوردگی ترکیب می کند؛ همچنین ذاتاً محکم است و بنابراین ابزار ایمپلنت دندان تا سال ها لبه ها و جزئیات شکل خود را حفظ می کنند.
خرید تجهیزات ایمپلنت خوب، با کیفیت و دوام بالا برای تجهیز کلینیک شما علاوه بر بالا بردن کیفیت کار و راحتی، به حفظ سرمایه شما نیز کمک می کند. از طرفی هر چه شما در حین کار از ابزارهای استاندارد استفاده کنید، مسلما راحتی بیشتری را برای بیمار فراهم کرده اید و این به حسن شهرت شما کمک شایانی خواهد کرد.
