روش انجام تکنیک شل (Shell) در ایمپلنت چگونه است؟

در نتیجه از دست دادن دندان، تحلیل برجستگی آلوئولی باعث کاهش حجم استخوان از جمله عرض استخوان فک می شود. به منظور جایگزینی دندان از دست رفته با روش ایمپلنت برای تقویت عملکرد و زیبایی، روش‌های تقویت استخوان از جمله تکنیک شل انجام می‌شود. همچنین فقدان استخوان پشتیبان در ناحیه خلفی فک پایین، زمانی که طرح درمان شامل توانبخشی این ناحیه با ایمپلنت های دندانی باشد، چالش سختی را برای دندانپزشکان ایجاد می کند. چندین گزینه پروتز و جراحی، هم برای بیمارانی که نیمی از دندان های خود را از دست داده اند و هم برای بیماران کاملاً بی دندان، برای مقابله با حضور عصب آلوئولار و تحلیل تدریجی استخوان کرستال فک پایین به صورت عمودی و افقی در دسترس است. یکی از این روش ها استفاده از تکنیک شل است. پیش از این که تکنیک شل را بررسی کنیم لازم است توضیح مختصری راجع به ایمپلنت دندان بدهیم تا اهمیت داشتن استخوان کافی در ناحیه فک برای جایگذاری ایمپلنت مشخص شود.

اجزای ایمپلنت دندانی

ایمپلنت دندانی یک روش دندانپزشکی است که برای جایگزین کردن دندان‌های از دست رفته استفاده می‌شود. در ادامه به توضیحات بیشتری در خصوص اجزای ایمپلنت دندانی می‌پردازیم:

۱. فیکسچر (Fixture): این بخش اصلی ایمپلنت است که در استخوان فک قرار می‌گیرد. فیکسچر معمولا از جنس فلز تیتانیوم است و پس از قرار گرفتن در استخوان فک به تدریج با استخوان فک جوش می‌خورد که فشار ناشی از جویدن را متحمل می‌شود و به عنوان ریشه دندان عمل می‌کند.

۲. اباتمنت (Abutment): این قطعات پروتزی ایمپلنت بر روی فیکسچر متصل می‌شود و بخشی است که دندان مصنوعی یا تاج بر روی آن قرار می‌گیرد. اباتمنت بسته به محل قرار گیری دندان، معمولاً از جنس فلز یا سرامیک ساخته می‌شود.

۳. تاج (Crown): تاج در واقع همان دندان مصنوعی است که بر روی اباتمنت ثابت می‌شود و ظاهر دندان طبیعی را ایجاد می‌کند. تاج‌ معمولاً از مواد سرامیکی یا کامپوزیتی ساخته می‌شود، اگرچه می‌توانند از جنس فلزاتی مانند طلا هم باشند.

مراحل کاشت ایمپلنت

ابتدا وضعیت دهان و دندان‌های بیمار را بررسی کرده و برنامه درمانی مناسبی تهیه می‌شود. سپس فیکسچر ایمپلنت در استخوان فک قرار داده می‌شود. این جراحی معمولاً تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. این مرحله همان مرحله ای است که اهمیت نیاز به وجود استخوان کافی در محل ایمپلنت آشکار می‌شود. پس از کاشت ایمپلنت، مدتی زمان لازم است تا فیکسچر کاملا با استخوان فک جوش بخورد. این فرآیند ممکن است تا چند ماه طول بکشد. پس از اینکه ایمپلنت با استخوان فک جوش خورد، اباتمنت بر روی فیکسچر قرار داده می‌شود و در آخرین مرحله، تاج دندان مصنوعی ساخته شده و بر روی اباتمنت قرار می‌گیرد.

مزایای ایمپلنت دندانی

• ایمپلنت‌ها ظاهری مشابه دندان‌های طبیعی دارند و به طور کامل با دیگر دندان‌ها هماهنگ می‌شوند.
• عملکردی مشابه دندان‌های طبیعی دارند و امکان جویدن راحت غذا را فراهم می‌کنند.
• با مراقبت، ایمپلنت‌ها می‌توانند سال‌ها یا حتی دهه‌ها دوام داشته باشند.
• ایمپلنت‌ها به حفظ ساختار استخوان فک کمک می‌کنند و از تحلیل رفتن استخوان فک جلوگیری می‌کنند.
• در نهایت، ایمپلنت دندانی یکی از موثرترین روش‌ها برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته است و می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را تا حد قابل توجهی  بهبود بخشد.

تعریف تکنیک شل

تکنیک پیوند استخوان شل یا Shell Bone Grafting در دندانپزشکی و به طور ویژه در زمینه ایمپلنت‌های دندانی و بازسازی استخوان آلوئولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش یک روش معمول برای تقویت بافت سخت به منظور بازسازی نواحی با کمبود استخوان در فک، در مواردی که نیاز به کاشت ایمپلنت وجود دارد، به کار می‌رود.

مراحل تکنیک پیوند استخوان با روش شل

در این بخش به صورت گام به گام مراحلی که در تکنیک شل باید صورت گیرد را ذکر می کنیم. این مراحل عبارتند از:

1. آماده‌سازی ناحیه پیوند: ابتدا ناحیه‌ای که قرار است پیوند استخوان انجام شود، تمیز و آماده می‌شود. این آماده سازی شامل حذف بافت‌های غیرضروری و عفونت‌های احتمالی موجود در آن ناحیه است.

2. انتخاب پیوند استخوان: در این مرحله، از یک لایه نازک از استخوان برای ایجاد یک “شل” یا پوسته استفاده می‌شود. این پوسته استخوانی یک ظرف بیولوژیکی ایجاد می‌کند که فضای لازم برای ادغام کامل مواد پیوند استخوان را فراهم می‌کند. پوسته استخوانی می‌تواند از استخوان بدن خود بیمار (استخوان اتوگرافت)، استخوان اهدا شده آماده موجود (استخوان آلوگرافت) و یا پودر های استخوانی مصنوعی (استخوان سینتتیک) باشد.

نکته: اکثر دندانپزشکان شاغل در حوزه ایمپلنتولوژی به دلیل محدود بودن مقدار استخوان موجود در داخل دهان، سعی در دور زدن برداشت اتوژن استخوان دارند. در سال‌های اخیر، مواد آلوگرفت و زنوگرفت و عموماً پودر گاوی مانند پودر استخوان زنوگرفت بن پلاس، نقش مهمی را به‌عنوان جایگزینی برای استخوان‌های خودزا به عهده گرفته‌اند. یک مطالعه بالینی اخیر نشان داده است که هیچ تفاوتی در میزان عوارض و نرخ تحلیل بین روش‌های تقویت آلوژنیک و اتوژنیک ریج آلوئولی پس از 12 ماه وجود ندارد، اما همچنین هنوز هیچ مدرک علمی برای هم ارزی این دو ماده در استفاده از آنها در تکنیک شل وجود ندارد.

3. قرار دادن شل استخوان در محل پیوند: شل استخوان به شکل یک لایه نازک در ناحیه مورد نظر قرار داده می‌شود. این لایه به عنوان یک ساختار حمایتی عمل می‌کند و به تحریک رشد استخوان جدید کمک می‌کند.

4. بستن ناحیه: پس از قرار دادن شل استخوان ( در یک کارآزمایی بالینی شل استخوانی با قطر ۰/۵ میلی متر انتخاب شد)، ناحیه پیوند با کمک بخیه بسته می‌شود تا از عفونت و آسیب های احتمالی جلوگیری شود.

5. روند ترمیم: طی چند ماه(این مدت در مطالعات انجام شده حدود ۴-۶ ماه بوده است) پس از انجام جراحی، استخوان جدید شروع به رشد و پر کردن فضای خالی می‌کند و در نهایت محیط لازم برای کاشت ایمپلنت را فراهم می‌آورد.

ویژگی های تکنیک شل به عنوان یک‌ روش‌ کمتر تهاجمی

تکنیک پیوند استخوان شل در مقایسه با سایر روش‌های پیوند استخوان به عنوان یک روش کمتر تهاجمی شناخته می‌شود. دلایل زیر به این ویژگی کمک می‌کند:

1. استفاده از لایه نازک استخوان: در تکنیک شل، به جای استفاده از تکه‌ بزرگ استخوان، تنها یک لایه نازک از استخوان (شل) مورد استفاده قرار می‌گیرد که این ویژگی نیاز به برش‌های بزرگ‌ و آسیب به بافت‌های اطراف را کاهش می‌دهد. به علاوه استفاده از یک لایه نازک، آسیب به بافت‌های نرم اطراف (مانند لثه‌ها و عضلات) را هم به حداقل می‌رساند. این موضوع باعث کاهش درد و زمان بهبودی می‌شود.

2. زمان جراحی کوتاه‌: به دلیل سادگی و کم‌تهاجمی بودن تکنیک شل، معمولا زمان لازم برای انجام جراحی کمتر است. این امر می‌تواند منجر به کاهش عوارض و استرس بیمار شود.

3. کمترین نیاز به برداشت استخوان از نواحی دیگر: در بسیاری از تکنیک‌های پیوند استخوان، نیاز به برداشتن استخوان از نواحی دیگر بدن (مثل فک یا لگن) وجود دارد که احتمالا تهاجمی است. در تکنیک شل، این نیاز کاهش می‌یابد و یا حتی حذف می‌شود.

4. تحریک طبیعی رشد استخوان: شل استخوان به صورت یک ساختار حمایتی عمل کرده و به تحریک فرآیندهای طبیعی رشد استخوان در ناحیه پیوند کمک می‌کند و همین این امر می‌تواند باعث کاهش نیاز به مداخلات بیشتر در آینده شود.

5. کاهش خطر عفونت: با کاهش مقدار بافتی که باید جراحی شود و همچنین کاهش مدت زمان جراحی، احتمال عفونت به طور طبیعی کاهش می‌یابد.

نتیجه گیری

تکنیک شل یک گزینه مناسب برای افرادی است که به دنبال راهی سریع و کم‌تهاجمی برای بهبود زیبایی دندان‌های خود هستند. با این حال، انتخاب این روش باید با مشاوره دقیق دندانپزشک انجام شود تا بهترین نتیجه حاصل گردد. آگاهی از مزایا و معایب این تکنیک می‌تواند به بیماران کمک کند تا تصمیم بهتری در مورد درمان خود بگیرند.